Φλεβική νόσος

Οι φλέβες μεταφέρουν το αίμα από την περιφέρεια προς την καρδιά. Είναι εφοδιασμένες με βαλβίδες ώστε η κίνηση του αίματος να γίνεται μόνο προς μία κατεύθυνση. Αν υπάρχει ανεπάρκεια των βαλβίδων είτε λόγω κληρονομικότητας, είτε λόγω καταστροφής σαν αποτέλεσμα προηγηθείσας θρόμβωσης, η επαναφορά του αίματος καθυστερεί και έτσι προκαλείται η «φλεβική ανεπάρκεια» .

Ο όρος «φλεβική ανεπάρκεια» δηλώνει συνεπώς την αδυναμία προώθησης του αίματος από την περιφέρεια προς την καρδιά και τη δημιουργία φαινομένου στάσης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την πρόκληση αυξημένων πιέσεων εντός των φλεβικών στελεχών, τα οποία διατείνονται, αποκτούν οφιοειδή διαμόρφωση και δημιουργούνται οι κιρσοί του κάτω άκρου. Παράλληλα, εμφανίζονται συμπτώματα, όπως οίδημα του άκρου, αίσθημα βάρους, καύσους ή κόπωσης ιδιαίτερα στο τέλος της ημέρας, κνησμός και νυκτερινές κράμπες. Τα συμπτώματα επιδεινώνονται το καλοκαίρι, που η θερμοκρασία του περιβάλλοντος αυξάνεται και μετά από παρατεταμένη ορθοστασία, ενώ ανακουφίζονται όταν ο ασθενείς ξαπλώσει και τα άκρα τοποθετηθούν σε ανάρροπη θέση και με κρύα ντους.

Επιβαρυντικοί παράγοντες που συμβάλλουν στη φλεβική νόσο είναι η κληρονομικότητα, η παχυσαρκία, η παρατεταμένη ορθοστασία, τα αναπνευστικά νοσήματα και οι εγκυμοσύνες.

Τα στάδια της φλεβικής ανεπαρκείας είναι τα εξής:

• C0: Χωρίς σημεία φλεβικής νόσου
• C1: Ευρυαγγείες
• C2: Κιρσοί
• C3: Οίδημα
• C4a: Έκζεμα ή μελάγχρωση του δέρματος
• C4b: Λιποδερματοσκλήρυνση ή λευκή ατροφία του δέρματος
• C5: Επουλωθέν έλκος
• C6: Έλκος εν ενεργεία

Τα στάδια Cο και CΙ δεν συνιστούν νόσο και αφορούν μόνο την αισθητική των άκρων. Εφόσον ο ασθενής επιθυμεί να απαλλαγεί από τις ευρυαγγείες συστήνεται η σκληροθεραπεία. Πρόκειται για την έγχυση σκληρυντικής ουσίας μέσα στις μικρές αυτές φλέβες και την καταστροφή τους.

Τα στάδια C2 καιC3 συνήθως αφορούν το επιπολής δίκτυο και υπόκεινται σε χειρουργική θεραπεία.

Στα στάδια C4-C5 εμφανίζονται δερματικές αλλοιώσεις. Το δέρμα του αστραγάλου ή της κνήμης αποκτά καφεοειδή χροιά (μελάγχρωση) και ο υποδόριος ιστός σκληρύνεται (λιποδερματοσκλήρυνση). Η βαριάς μορφής φλεβική ανεπάρκεια των σταδίων αυτών σχετίζεται συχνά με προηγηθείσα εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση (μεταθρομβωτικό σύνδρομο) και συνεπώς ο έλεγχος του εν τω βάθει συστήματος και των διατιτραινουσών φλεβών είναι απαραίτητητος. Σε όλους τους ασθενείς με φλεβική νόσο συστήνεται συντηρητική αγωγή, η οποία περιλαμβάνει κινητοποίηση και αποφυγή ορθοστασίας, απώλεια βάρους και αποφυγή στενών ρούχων (κορσέ κλπ), κρύα ντους και θαλάσσια μπάνια (όχι εάν υπάρχει έλκος). Σε εκείνους που εμφανίζουν κιρσούς, αλλά και στα πιο προχωρημένα στάδια της φλεβικής νόσου συστήνονται οι ελαστικές κάλτσες μέχρι το γόνατο που αυξάνουν τη δύναμη εξώθησης του αίματος μέσω αυξημένης σύσπασης των μυών της γάμπας. Η συντηρητική αντιμετώπιση ανακουφίζει από τα συμπτώματα και σταματά την εξέλιξη της νόσου, αλλά δεν αποτελεί ριζική αντιμετώπιση του προβλήματος.

Όσον αφορά τη χειρουργική αντιμετώπιση των κιρσών του κάτω άκρου, αυτή περιλαμβάνει την κλασική χειρουργική επέμβαση (σαφηνεκτομή), η οποία εκτελείται υπό γενική ή επισκληρίδιο αναισθησία και τις νέες ενδοαυλικές τεχνικές (laser / RF ablation), οι οποίες απαιτούν μόνο τοπική αναισθησία. Πρόκειται για ασφαλείς επεμβάσεις με σπανιότατες επιπλοκές και η κινητοποίηση του ασθενούς είναι άμεση. Η μέθοδος επιλέγεται από τον θεράποντα ιατρό ανάλογα με την κατανομή των διατεταμένων φλεβών και τη σωματοδομή του ασθενούς..

Ενώ οι κιρσοί είναι μία καλοήθης και χρόνια νόσος, είναι δυνατόν να χειροτερεύουν με την πάροδο του χρόνου αλλά και να εμφανίζουν δύο επιπλοκές: τη θρόμβωση και την αιμορραγία. Η αιμορραγία συνήθως προέρχεται από εξωτερικό τραυματισμό και είναι εύκολα θεραπεύσιμη επιπλοκή, καθώς εάν ανυψώσουμε το μέλος και πιέσουμε παρατεταμένα το σημείο του τραυματισμού το αίμα σταματάει. Σε σπάνιες μόνο περιπτώσεις ίσως απαιτηθεί η τοποθέτηση ράμματος στο σημείο του τραυματισμού. Η θρόμβωση στο επιπολής φλεβικό δίκτυο εμφανίζεται σαν μία κόκκινη σκληρία, επώδυνη και θερμή κατά την πορεία της φλέβας. Γενικά είναι μικρής επικινδυνότητος για πνευμονική εμβολή, εκτός εάν εντοπίζεται ψηλά στο μηρό. Στους ασθενής με επιπολής θρομβοφλεβίτιδα συστήνεται κινητοποίηση, ελαστικές κάλτσες και προφυλακτική αντιπηκτική αγωγή, ώστε να αποφευχθεί η επέκταση του θρόμβου. Εάν όμως εξελίσσεται προς τα επάνω, επειδή μπορεί να εισέλθει στο εν τω βάθει φλεβικό δίκτυο εφαρμόζουμε αντιπηκτική φαρμακευτική αγωγή ή απολίνωση της μείζονος σαφηνούς. Όταν οι κιρσοί εμφανίζουν επιπλοκές συστήνεται στους ασθενείς χειρουργική θεραπεία. Επίσης, σε βαριά φλεβική ανεπάρκεια και κυρίως το καλοκαίρι υπάρχει αυξημένος κίνδυνος δημιουργίας «ατόνου έλκους» που είναι μια πληγή στην εσωτερική επιφάνεια του αστραγάλου (στάδιo C6). Δεν πρόκειται για επιπλοκή της νόσου, αλλά για τη φυσική της εξέλιξη, εφόσον δεν αντιμετωπισθεί στα αρχικά της στάδια. Πριν εκδηλωθεί πρέπει να προστατεύεται το μέλος με ελαστικές κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης και σε περίπτωση τραυματισμού το καλοκαίρι στην περιοχή του έσω σφυρού (φαγούρα, τσίμπημα από κουνούπι, ξύσιμο, τραυματισμός) που προκαλεί λύση της συνεχείας της επιδερμίδος πρέπει άμεσα να θεραπεύεται.

Τι εξετάσεις απαιτούνται για τη διάγνωση?

  • Υπερηχογράφημα (triplex) φλεβών κάτω άκρων
  • Αξονική ή μαγνητική φλεβογραφία (CTV/ MRV) επί ενδείξεων
  • Χαρτογράφηση του επιπολής φλεβικού δικτύου

Ξεκινήστε την εξ αποστάσεως αξιολόγηση του ιατρικού σας φακέλου ΕΔΩ